Een van minister-president Rutte's bekendere uitspraken is dat wie behoefte heeft aan visie, het best naar de oogarts kan gaan. Waarschijnlijk schuwt hij de opgelegde starheid van een totaalplan en komt hij al improviserend het best tot zijn recht. Niks mis mee. Hij floreert in het persoonlijk contact met anderen en is een uitstekend netwerker. Zodoende ook dat hij kortgeleden een kort bezoek bracht aan president Biden van de VS en waarempel: er moeten daar in Washington een paar uitstekende oogartsen rondlopen.
Terug uit Washington ging Rutte met hernieuwde energie het land in om zijn boodschap te verkondigen: Nederland zal Oekraine blijven steunen in hun oorlog met Rusland en zal wapens, munitie etcetera blijven sturen zolang dat nodig is om de vijand te verslaan. In Rutte's wereldbeeld is Oekraine namelijk essentieel voor onze 'nationale veiligheid'. Ikzelf heb nog niet begrepen waarom dit zo zou zijn.
Er was ook een ander onderwerp ter sprake gekomen in Washington: de levering van hoogwaardige technologie aan China. In Velthoven staat Hollands trots, ASML, dat geavanceerde apparatuur produceert die essentieel is voor de productie van steeds kleinere en snellere computer chips. De VS willen niet dat deze machines aan China geleverd worden omdat zij in een 'technologie oorlog' met China zijn verwikkeld. Gelukkig is hierover ook overeenstemming bereikt. Over deze 'deal' zulen echter geen details openbaar gemaakt worden, vanwege , alweer, onze 'nationale veiligheid'.
In feite werd Nederland voor het blok gezet en had het geen keuze. De VS hebben een wet aangenomen die het mogelijk maakt om bedrijven die technologie aan China leveren, welke essentieel gezien wordt voor het nationaal belang van de VS, de toegang tot de Amerikaanse markt te ontzeggen. Dit betekent dat als ASML, tegen de wil van de VS, hun producten aan China blijft verkopen, de toegang tot de Amerikaanse markt verliest. En nog veel belangrijker, het betekent ook dat elke toeleverancier van ASML hetzelfde lot te wachten kan staan. En vooral dit laatste raakt het voortbestaan van ASML.
Die 'nationale veiligheid' lijkt Rutte heel goed uit te komen. Terwijl hij in de aanloop naar deze regeringsperiode beloofde om zijn bestuursstijl te veranderen, meer openheid te geven en de geheime achterkamertjes politiek achter zich te laten, worden er nu weer belangrijke beslissingen genomen die geheim moeten blijven.
Vooral een laatste gebeurtenis maakt me zeer nieuwsgierig naar hetgene wat besproken is in Washington: Rutte's recente toespeling dat Jens Stoltenberg, de huidige sectretaris-generaaal van de NAVO, zijn functie natuurlijk niet tot in de oneindigheid zal blijven vervullen. Het suggereert een interesse van Rutte in deze functie. Het suggereert ook, door de timing van deze opmerking, dat Washington Rutte's ambities best wel eens zou willen steunen als Nederland alleen maar ...Daarom pleit ik hier voor een afkoelingsperiode voor regeringsleiders die uitzien naar een volgende stap in hun carriere. Om te voorkomen dat zij als regeringsleider beslissingen nemen die gedeeltelijk gemotiveerd worden door hun kansen op een volgende internationale functie, zou er voor hen ook een afkoelingsperiode moeten gelden die kan voorkomen dat er beslissingen genomen worden die ingaan tegen de belangen van onze 'nationale veiligheid'.
26-02-2023