Een van de duidelijkste zaken die me zijn bijgebleven, die ik geleerd heb van mijn vader, is dat ruzie tussen buren altijd, indien mogelijk, voorkomen moet worden.
Daarom denk ik dat Europa er alles aan moet doen om een neutrale verstandhouding te verkrijgen met Rusland. We hoeven hun politieke cultuur niet te waarderen, of de manier waarop de media gekortwiekt zijn, we moeten alleen accepteren dat in een ander huis andere regels gelden, en dat we buren zijn.
Ik heb geen vertrouwen in de duurzaamheid van een politiek systeem als dat geen vrije verkiezingen toestaat en leiders van de oppositie probeert te vergiftigen of in de gevangenis laat wegkwijnen. Ik begrijp ook dat president Putin geen vertrouwen heeft in het Europese model van democratie en van de waarden ten opzichte van wat een man, dan wel een vrouw zou moeten zijn. Of alles daar tussen in.
Het is duidelijk dat, na de inval in Ukraine, het voor veel mensen moeilijk is om nog maar een flintertje positiviteit ten opzichte van Rusland te aanvaarden, maar ik pleit daar ook niet voor. Ik zeg alleen dat het voor Europa, en ook voor Rusland, beter is om min of meer spanningsloos met elkaar om te gaan.
Mijn eerste uitgangspunt is dat de Europese bevolking krimpt, en dat ook de Russische bevolking krimpt. Ik denk dat de Europese bevolking krimpt doordat het steeds moeilijker is voor een gezin om rond te komen, ook als beide personen werken. Combineer dat met de behoefte om je kind goed voor te bereiden op de toekomst met een goede scholing, en het wordt nog moeilijker. Ik kan slechts gissen waarom de Russische bevolking krimpt.
In beide gevallen, wat ook de oorzaak, is er sprake van een krimpende bevolking. En een krimpende bevolking is automatisch een bevolking die vergrijst. Dus Rusland wordt een uitgestrekt gebied vol olie, metalen, en mineralen, met een krimpende bejaarde bevolking, en Europa wordt een continent vol rijke bejaarden. Het is duidelijk dat we ons moeten voorbereiden op een toekomst waarin we steeds minder in staat zijn om ons te verdedigen tegen externe dreigingen, en daarom in toenemende mate moeten proberen om conflikten op diplomatieke wijze op te lossen. Ook met Rusland.
Een tweede uitgangspunt, wat mij betreft, is duidelijkheid. Het is uitermate belangrijk om duidelijke grenzen te hebben die de invloedssfeer tussen buren regelen. Een zo kort mogelijke grens, danwel een langere grens, door bergmassa's beschermd, of beschermd door een duidelijke legermacht: duidelijkheid wat betreft de invloedssfeer is uiteindelijk bepalend voor een duurzame vrede.
Het moet dus boven elke twijfel duidelijk zijn dat bepaalde grenzen niet overschreden mogen worden. Dit duidelijk te maken is een taak voor de diplomatie. Die dient te duiden welke belangen van Europa niet geschonden mogen worden zonder dat daar consekwenties aan verbonden zijn. Het is daarom ook noodzakelijk dat Europa een eigen, zelfstandige, legermacht heeft om te verzekeren dat een overschreiding van onze grens, niet zonder gevolgen zal blijven.
Mijn derde uitgangspunt is dat de buitenlandse poitiek van Europa bepaald moet worden door de Europese landen die samenwerken. Een extern land, de USA, dat historisch gezien gezag heeft opgebouwd, kan niet langer een bepalende rol worden toegekend in de buitenlandse politiek van Europa. Wij moeten leven met de gevolgen van ons succes, danwel ons falen. Het is dus aan ons om onze koers te bepalen en richting te geven aan onze buitenlandse politiek.
Om deze reden denk ik dat de NAVO een achterhaalde constructie is. Europa moet haar lot in eigen hand nemen, de VS is niet langer een moreel kompas dat ons de weg naar vrijheid, welvaart en geluk wijst. Wij moeten ons eigen kompas zien te vinden, danwel een eigen kompas bouwen. Aan ons de taak en de inspanning om onze wereld vorm te geven op een manier die bij ons past.